O kapeti kālati o loʻo iai i totonu o la latou tuufaatasiga se aofaiga tele o le kulukose, lea tatou te manaʻomia e avea ma faʻamalosiaga malosi mo le faʻaogaina masani o maso ma potu faiʻai. E le gata i lea, o le faʻaaogaina o ipu mai kāloti i mea taumafa paleni e mafua ona o le i ai o se isi vaega taua o meaai paleni, lea e taua tele - fiber. O lenei vailaʻau e faʻaleleia ai le galuega o le gastrointestinal tract e ala i le faʻaosofiaina o faʻasesega masani o musele malie.
Faʻafetai i le 'ai o kāloti, tatou te maua ai le aofaʻi o le koko, lea e avea ma vitamini A. O le aoga o lenei mea faʻapitoa o meaola faʻapitoa e mafua ona o lona aafiaga lelei i le metabolism, faagasologa o le alualu i luma, i le faʻaleleia o le tino ma le mafaufau. O le manaomia mo le taumafa atoatoa o le vitamini A i totonu oo tatou tino e mafua foi i lona aafiaga i le faaleleia o le tetee atu i faamaʻi pipisi ma faamautinoa le masani ai o le faatinoga o mea vaaia. Ina ia ausia manaoga o aso taitasi mo le vailaʻau A, o le a na o le 18 i le 20 kalama o kāloti e tatau ona faʻaaogaina e le tagata ile aso. E i ai se masani masani: o le susulu atu o le kālati ma o le sili atu ona i ai se mūmū mūmū, o le sili atu foi o loʻo i ai. Afai e te manao e maua le tele o gaʻo pe a faʻaaogā ipu mai kāloti, ona tatau lea ona e faʻaaogaina se vaega itiiti o le kulimi mumu poʻo le suauu moli pe a sauniuni ia salakeke fualaʻau. O le mea moni o le mea garotene o se vailaʻau gaʻo gaʻo, ma o le mea lea o le a lelei le tagofia pe'āfai o loʻo i ai sina laʻititi o le gaʻo i le meaʻai. Ae ui i lea, e le tatau i se tasi ona faʻaaogaina: o gaʻo o mea maualuga ia-kalori (o lo latou caloricity e faaluaina le maualuga nai lo le taua tele o isi vaega taua e lua o meaai paleni, gaʻo gaʻo poʻo pulu).
Ina ia faʻamaonia le taua o le faʻaaogaina o ipu mai kāloti i mea taumafa taumafa, e sili ona lelei le faʻaaogaina o fualaʻau aʻa mo salakeke. Faatasi ai ma le faaumiumi o le aafia i le vai, e leiloa se vaega tele o vitamini C. Cook carrot sili ona lelei i totonu o se atigipusa ua faamaufaailoga, tuu i lalo pe a kuka i totonu o le vai kuka. E tatau foi ona manatuaina o le taumafaina o mea taumafa, o le tau o taumafa kuka e sili atu ona maualuga ma karoti e leai ni meaʻai nai lo le faʻamamaina.
O le faʻaaogaina o ipu mai kāloti e taua mo le anemia, gastritis ma le maualalo o le eletise, faʻapea foʻi ma le puipuia o le kanesa. O le aʻafiaga o le kanesa o le taumafaina o kāloti o loʻo faʻamatalaina i le auai i lenei fualaau fualaau (provitamin A), o loʻo i ai le aʻafiaga o le antioxidants ma mafai ai ona faʻaleagaina le aʻafiaga o aʻafiaga e leai se totogi, o le faavae lea o le atinaʻe o kanesa.
O le mea lea, o le taua o le 'ai o kāloti i mea taumafa paleni e maualuga tele. Kāreti e tatau ona i ai i taumafa a tagata i le gasologa o le tausaga. E taua tele le maua o kāloti i mea taumafa taumafa i le tautotogo, pe a amata ona leai ni vitamini.