E mataʻutia ni pepe fanau?

O se mole o se vaega laʻititi i luga o le paʻu, poʻo se mea faʻapipiʻiina i le foliga o se pea, o se lanu uliuli. O nisi o tamaʻitaʻi latou te maua le tosina mai, o isi, a le mea e ese mai ai, tatou te lafi malu i lalo o lavalava. O fea latou te o mai ai? E sili atu le matautia o tamaʻi vaʻaia? Pe tatau ona talanoa atu i le fomaʻi, pe le o le faʻapipiʻi atu ia i latou le tau aogā?

E i ai pepe fananau mai mo tagata uma. O nisi e iai mai le fanau mai, o nisi e aliali i le taimi o le olaga. O pepe fanau mai e faʻasalalau ma fetaui. E talitonuina o pepe fananau mai e le leaga. Latou te le paʻi i ofu, lima, poʻo le selu. E leai se avanoa e faʻaleagaina ai sea ituaiga fanau. Faʻailoga fanau, aemaise lava pe afai oi ai, i luga o lima, ua, foliga, ulu, i lenei tulaga, e fai ma sui o se tulaga lamatia. Moles e laiti, lautele ma lautele. Laititi (laʻititi mai le 1 i le 15 mm) e masani lava e le mafua ai se popolega. Ae i le i ai o le faʻalaʻau (e oo atu i le 10 cm) ma le tele (10 cm poʻo le sili), e aoga le vaʻai i se fomaʻi, aua e mafai ona latou atiaʻe se tumutumu. O nisi taimi e mafai e se fomaʻi ona fautuaina le aveeseina o sea mole. Faʻalogo i taimi uma i foliga vaaia o mea fou, poʻo le suia o tamaʻi matutua. Manatua pe afai o lau mole:
- faʻalautele pe faʻaitiitia i le tele;
- ei ai se lanu le lanu, o lona uiga, o le i ai o eseese lanu;
- ei ai se foliga le lelei (o tagata masani e foliga mai o se oval);
- faʻafefe, pe amata le mumu faataamilo ai, ita, sasaina;
- ei ai faʻaopoopoga ma nodules i lona faʻavae;
O nei mea uma e sili ona matautia, o lea i tulaga faapena e tatau ai ona faʻatalanoa se fomaʻi.

E leai se mea e mafai ona e aveeseina ai le mole! O nisi tagata e talitonu e mafai ona e aveeseina oe lava i se filo siliki. O se manatu sese tele lenei. O le taumafai e nonoa se igoa fanau e na o lona faatelevaveina o lona alualu i luma. I totonu foi o falemaʻi o loʻo faʻatau atu fualaau faʻasaina e ave ai moa, ia e le itiiti ifo le lamatiaga i le tino. O nei tupe e le mafai ona fesoasoani ia te oe e faʻaumatia ai se faʻailoga fanau, o latou aʻafiaga o le a mafua ai na o se ogaumu mu. O le mea lea, o le taumafai malosi e faʻaumatia le faʻailogaina, o le ae maua na o ni mea mataga o le maʻila i luga o le paʻu. E sili atu le faʻafesoʻotaʻi se fomaʻi, o le a ia fuafuaina le manaʻoga e aveese le faʻailogaina ma filifili le auala talafeagai e aveese ai. I le auala, o togafitiga uma o le faʻaaogaina o pepe e leai se saogalemu.

Manatua, po o le a lava lou igoa fanau, e tatau ona e mulimuli i ni puipuiga faapitoa:
- Taumafai e aloese mai le faʻaleagaina o pepe fananau mai, aua e te paʻi atu ia i latou i lavalava, fufuluina lou tino ile sipuni vaivai. Tigā e mafai ona oʻo atu ai i le faʻamaʻi poʻo le faʻaleagaina o le mole, lea e sili ona matautia.
- Aloese mai le faʻafefe i le susulu o le la mai le 12 i le aoauli i le 4 i le afiafi, pe a malosi le la:
- Faʻaaoga le la;
- aloese mai le la;
I le faaiuga, ou te fia fai atu e ui lava ina fautuaina ia lelei lelei e pei ona mafai ai i tama, ae e le aoga lava ona nofo ai. E seasea ona siakiina se fomaʻi. Ia soifua maloloina!

Julia Sobolevskaya