O le matafaioi o minerale mo tagata

O mea o loʻo i totonu o vailaʻau oona i meaola manu (faʻatusatusaga tetele) e faalagolago i meaʻai a nei manu. Mo laau totō, o le faʻaogaina o elemene elemene e faʻalagolago i le tele o vailaʻau i totonu o le palapala, ma i luga o le mafai e le fale lava ia ona faʻaputuina. Mo le tagata, o mea e gaosi ai le mineral e matua manaomia, ma pe fia ni mea o le ai ai i meaai e fesootai saʻo ma le tele o latou vai i le vai ma eleele. O oloa eseese eseese o loʻo i ai vaega eseese o elemene elemene, i se isi itu e lagolagoina ai galuega taua a le tino. O le a le matafaioi a mineral substances mo tagata?

O le taua o mea mo le tino o le tagata.

O le i ai o le uʻamea.

O le uʻamea e tele i totonu o le ate, iʻa, moa, fatugaʻo, meaʻai ma manu. E le gata i lea, o le uʻamea o loʻo maua i cereals, falaoa, vine, nati, fualaau mamago, ae, o le mea e leaga ai, o le uʻamea mai ia mea e le mafai ona gauai i totonu o le manava. O se tino soifua maloloina e aofia ai le 4 kalama o le uʻamea, ma o le tele o se vaega o le hemoglobin. O Hemoglobin o le uta o le okesene i le tino. E faia e Hemoglobin le gaioiga o le felauaiga o le okesene i maso skeletal ma le muso o le fatu (i lona tuufaatasiga o le uʻamea). O uʻamea o loʻo i ai le tele o enzymes ia e aofia ai i le faiga o le faʻamaʻiina ma le gaosia o le malosi o mea taumafa. Mo le faatelega o sela ma le biosynthesis o le hemoglobin, o le uʻamea e manaʻomia, lea e sau ma meaai. O le uʻamea o le uʻamea e masani lava ona tupu i le ponaivi o le ponaivi, ate, faʻafeiloaʻi. E tatau ona 'aina' aʻano meatau ma fualaau faisua poʻo fualaau 'aina o loʻo i ai le vitamini C, lea e mafai ai ona uʻu le uʻamea i le tino.

Le i ai o le calcium.

O le tele o le calcium e sau i oloa susu, fualaʻau lanumeamata (pasili, pi ma aniani). E ui lava i le mea moni o fualaau faisua e mauʻoa i le calcium, o lona gasegase e le tino e maualalo. O le kesi e faia se matafaioi mo se tagata e faaluaina: tulafono faatonutonu ma faʻatulagaga. O le tele o le calcium i totonu o le tino o loo i totonu o ponaivi ma nifo ma o se tuufaatasiga i fualaʻau, ona o le mea ua tuufaatasia ai elemene o le ponaivi. E manaʻomia e tama talavou poʻo tamaiti le tele o le calcium, ina ia tupu ai nifo ma ponaivi o le puʻe, e mafai ona faʻatino lelei le tino o le tino, ma o le a tupu ai na feteʻenaʻi maso. Faafetai i le calcium, ua taofia le gaogao maso, ma ua tupu mai le toto.

Mo tamaiti laiti, o le aʻafia lelei o le calcium e tau atu ai i le atinaʻeina o rickets, ma o le taunuuga o le atinaʻe saʻo o le ponaivi o le tino e faʻalavelaveina. I tagata matutua, o le le lava o le calcium e tau atu i le faamaluluina o ponaivi, ma o le taunuuga lea e avea ai ma mea e vaivai, vaivai, ma iʻu ai ina atiae le osteoporosis. E tatau i le tino ona faʻauʻu le 1200 mg o le konisini i le aso (mo talavou) ma oʻo atu i le 1000 mg (mo tagata matutua) i le aso. Mo le maʻitaga ma le susu, o le manaʻomia mo le calcium, faasolosolo, e maualuga.

Le i ai o le zinc.

O le tele o le zinc e mafai ona maua i ni fatu, fuamoa, fatu atoa, pi, pi, ma isi. O le zinc, o loo maua i meaʻai o meaai, e le lelei le gauai i totonu o le manava. I le tulaga pe a le lava le zinc, e faigata mo se tagata ona lagona le tofo o meaʻai, leai se manaʻoga, ua faʻavaivaia le faʻaogaina o le tino ma ua gasegase le tino ile malulu ma faʻamaʻi pipisi, o manua ma le maʻila ua malolo mo se taimi umi. O le Zinc e tele sona sao i le tuputupu ae ma le tausiga o le puipuiga. O le sima e aofia ai le sili atu ma le 100 enzymes, hormones, proteins, maelega e auai i gaioiga o meaola. Faafetai i le sinimina, o le tino masani o tamaʻi tane (spermatozoa) ua faia. O le tele lava o le sinimina uma o loʻo i totonu o suʻesuʻega.

O le i ai o iodine.

O se maualuga maualuga o iodine e mafai ona maua i le sami po o laau toto e ola i luga o le sami. Afai o le vai poo le palapala o loʻo i ai se vaega itiiti o iodine, o lona uiga o le a misia foʻi i meaʻai. O horromoni o le thyroid e aofia ai iodine, ma pe a le lava, e faʻaititia le galuega gland. O le elemene o le iodine e manaʻomia mo le atoatoaga o le galue ma le atinaʻeina o le faiʻai, ina ia mafai ai ona tuputupu aʻe siama ma le biosynthesis o aʻafiaga. I le tulaga o le le lava o nei vailaau mo se tagata, ua amata ona faateleina le toto o lauroid. Le lava o iodine e mafai ona tupu i le tamaitiiti, ma o le mea lea, e tatau ona puipuia.